TÜRKİYE’DE OTURMA İZNİ EDİNİLMESİ SÜRECİ

Ülkemizde oturum izni almak, doğru bilgi ve belgelerle gerçekleştirildiğinde oldukça kolay bir şekilde sunulmaktadır. Yabancı uyruklu kişilerin Türkiye’deki yaşamlarını sürdürmeleri için gerekli olan bu izin, kişilere çeşitli sosyal ve ekonomik olanaklardan yararlanma imkanı sunmaktadır.

Oturum (İkamet) İzni Nedir?

Oturum izni, Türkiye’de vizenin veya vize muafiyetinin tanımış olduğu süreden veyahut 90 günden uzun süre konaklamak isteyen her yabancı uyruklu kişinin Türkiye’de kalabileceği süreyi belirleyen hukuki bir izindir.

Yabancı uyruklu kişilerin başvurabilecekleri oturum izni çeşitleri nelerdir?

Yabancı uyruklu kişilerin, Türkiye’de başvurabileceğini 4 farklı türde oturma izin türü bulunmaktadır:

1. Kısa Dönem İkamet İzni: 6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunun 31 ila 33. Maddelerinde düzenlenen yabancı uyruklu kişiler için her defasında en fazla ikişer yıllık sürelerle düzenlenebilen ikamet
2. Öğrenci İkamet İzni: 6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunun 38 ila
3. Maddelerinde düzenlenen Türkiye’deki eğitim kurumlarında eğitim almak isteyen yabancı uyruklu kişiler için düzenlenebilen ikamet iznidir. Bu ikamet izninin süresi yabancı uyruklu kişinin öğrenim göreceği süreyi aşamaz.
4. Uzun Süreli İzin: 6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunun 42 ila 45. Maddelerinde düzenlenen Türkiye’de en az 8 yıl sürekli ikamet eden yabancılara ya da Bakanlığın belirlediği şartlara uyan yabancılara süresiz olarak düzenlenebilen ikamet
5. İnsani İkamet İzni: 6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunun 46 ila Maddelerinde düzenlenen ve genellikle bir yıllık süreyle verilen ikamet iznidir.

Oturum iznine başvuru sürecinde başvurucunun hangi belgeleri hazırlaması gereklidir?

Oturma izni başvurusunda bulunmak için gereken belgeler, başvuruda yapılan izin türüne göre değişiklik göstermekle beraber genel manada şu şekildedir:

• Pasaport,
• Başvuru formu,
• Sağlık sigortası,
• Yerleşim (ikametgah) belgesi,
• Gelir eyan

Oturum izni başvurusunu online olarak yapılabilir mi?

Evet, oturma İzni Başvurusu E-İkamet sistemi üzerinden online bir şekilde yapılabilmektedir.

Oturum izni başvurusu hangi makama yapılmalıdır?

Oturum izni başvurusunun, oturulması istenen bölgedeki İl Göç İdaresi Müdürlüğüne yapılması gerekmektedir.

Türkiye’de oturma izninin kanuni dayanağı nedir?

Oturma izninin kanuni dayanağı, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunudur. Yetkili makamlar tarafından düzenlenen bu izin belgesi yabancı uyruklu kişiye Türkiye’de belirli bir süreliğine ve belirli bir yerde yaşama hakkı sağlamaktadır.

Oturma İzni, çalışma iznini kapsar mı?

Hayır, oturma izni, hiçbir şekilde çalışma iznini kapsamamaktadır. Türkiye’de ikamet eden yabancı uyruklu kişilerin, Türkiye’de çalışmak istemesi halinde ayrıca ilgili makamlara başvurarak oturma izninden bağımsız çalışma izni alması zorunludur.

Oturma iznini olan yabancıların yapması gereken herhangi bir bildirim var mıdır?

Oturma iznini almış olarak Türkiye’ye gelen yabancıların, Türkiye’ye giriş tarihinden itibaren en geç yirmi iş günü içinde İl Göç İdaresi Müdürlüğüne başvurarak adres kayıt sistemine kayıtlarını yaptırmaları gerekmektedir.

Oturma izni alma yükümlülüğünden muaf kişiler kimlerdir?

Aşağıda sayılan kişilerin oturma izni almalarına gerek bulunmamaktadır:

• Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yurttaşı ile evli kişiler,
• Vatansız olduğu tespit edilmiş kişiler,
• Ülkede velisi veya vasisi ile yaşamakta olan, on sekiz yaşını doldurmamış olan yabancılar,
• Ülkede yurttaş olan velisi veya vasisi ile yahut yasal izinli olan velisi veya vasisi ile yaşamakta olan on sekiz yaşından büyük, zihinsel engelli olan veya en az yüzde elli fiziksel engelli olan yabancı kişiler,
• Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin taraf olduğu anlaşmalarla ikamet izninden muaf tutulan kişiler,
• Mavi kimlik sahibi olanlar ile Daimi İkamet izni Yasası uyarınca daimi ikamet izni sahibi olan kişiler ve bu izinleri devam ettiği sürece,
• Yabancıların Çalışma İzinleri Yasası uyarınca çalışma veya iş kurma izni sahibi olan kişiler, bu izinleri devam ettiği sürece,
• Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde görevli diplomasi ve konsolosluk memurları ile diplomatik pasaport sahibi yabancılar,
• Yukarıdaki sayıların kişilerin ailelerinden, Dışişleri Bakanlığınca bildirilenler,
• Uluslararası kuruluşların Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetindeki temsilciliklerinde çalışan ve statüleri anlaşmalarla belirlenmiş olanlar.  Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde yerleşik yabancı Misyonda geçici bir süreyle görevlendirilip Dışişleri Bakanlığınca muafiyeti bildirilenler  Uluslararası antlaşmalar uyarınca, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde görev yapmak için atanmış olan personel ile eş ve çocukları,
• Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde görev yapan ve zorunlu askerlik görevini yerine getirenler dışındaki askeri personel ile onların eşleri, çocukları, anne ve babası,
• Tutuklu, hükümlü veya gözaltında olanlar, bu hallerinin devam ettikleri süre boyunca oturma izni alma yükümlülükleri bulunmamaktadır.

Oturma izninden muaf olan kişilerin yapması gereken herhangi bir işlem var mıdır?

Evet, oturma izninden muaf olan kişilerin, ikamet izinleri ve vizeler tüzüğünün resmi gazetede yayınlandığı tarihten itibaren bir yıl içerisinde ikamet izninden muafiyet belgesi almaları zorunludur. Bu süre içerisinde muafiyet belgesi almamış olanlar, bir yıllık sürenin sona ermesinden itibaren ülkede yetkili makamlardan izinsiz olarak bulunmuş sayılırlar ve haklarında Yasa’daki para cezaları uygulanır. Ayrıca oturma izninden muaf kişilerin, Türkiyede yasal izinli oldukları sürenin sona ermesinden itibaren en geç kırk gün içerisinde ilgili makama başvurarak yeniden ikamet izninden muafiyet belgesi almaları gerekmektedir.

Oturma izni başvuruları hangi hallerde reddedilmektedir?

Oturma izni başvuruları, Türkiye’de ikamet izni almak isteyen yabancıların başvurularında usule ilişkin eksiklik bulunması, ikamet izni türlerinden kişiye uygun olmayan türe başvuru yapılmış olmaması, başvuran kişi hakkında verilmiş sınır dışı etme kararı bulunması, başvuru gerekçesinin ikna edici olmaması ile gerekli şartların bulunmaması hallerinde red ve benzeri hallerde reddedilmektedir.

Oturma izin başvurusunun reddedilmesi halinde ne izlenebilecek prosedür nedir?

Oturma izni başvurusunun reddi kararına karşı yabancı uyruklu kişilerin, İl Göç Müdürlüğüne itiraz etme veya İl Göç Müdürlüğüne karşı red kararına ilişkin iptal davası açma hakkı bulunmaktadır. Eğer öncelikle itiraz yoluna başvurulmuş ise red kararına ilişkin iptal davası açma süresi durmaktadır. Bu İl Göç Müdürlüğünce red kararına ilişkin yapılan itirazın da reddedilmesi halinde bu red kararına karşı iptal davası açılabilmesi mümkündür. Ancak, öncelikle red kararına ilişkin iptal davası açılmış ise sonradan İl Göç Müdürlüğüne itiraz hakkı kullanılması mümkün değildir.

Oturma izni olmaksızın Türkiye’de kalınması halinde hukuki süreç nedir?

Yabancı uyruklu kişilerin, vizesinin ve vize muafiyetinin süresi dışında Türkiye’de oturma izni olmaksızın herhangi bir şekilde ikamet etmeye devam etmesi yasak olup bu durumun tespiti halinde yabancı uyruklu kişi hakkında 6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu uyarınca sınır dışı kararı verilerek ülkesine yollanması ve  Türkiyeye uzun yıllar girişini engelleyecek giriş yasağı tesis edilmektedir.

Türkiye’de oturma iznine başvuru yapması, başvuru sırasında dikkate alınması gereken hususların öğrenilmesi, bütün başvuru süreci ve gerekli belgeler ve sürelerinin izlenmesi ile zamanında bildirimlerin yapılması konuları başta olmak üzere Türkiye’de diğer yaşadığınız/yaşayabileceğiniz sorunların çözüm süreçlerinde uzman kadromuz ve  tecrübemizle sizlere yardımcı olmaktan memnuniyet duyarız.

Sorularınız ve bize ulaşmak için info@adacase.com adresine e-posta ya da 0532 469 66 46 numaralı iş hattımıza mesaj atarak ulaşabilirsiniz.